न्यूज डेस्क – ज्येष्ठ नागरिकांना रेल्वे तिकिटांमध्ये मिळणाऱ्या सवलतींबाबत अनेक स्तरातून टीकेचा सामना करत असलेली रेल्वे या सवलती पुन्हा सुरू करण्याचा विचार करत आहे. सूत्रांकडून मिळालेल्या माहितीनुसार, रेल्वे लवकरच ज्येष्ठ नागरिकांना पुन्हा भाड्यात सवलत देऊ शकते. मात्र, सवलतीच्या अटींमध्ये काही बदल करण्याचाही रेल्वेचा विचार आहे. आता रेल्वे फक्त जनरल आणि स्लीपर क्लाससाठी भाड्यात सवलत देणार असल्याचे सूत्रांनी सांगितले.
रेल्वेने सांगितले की, आम्हाला समजते की या सवलती वृद्धांना मदत करतात आणि आम्ही ते पूर्णपणे काढून टाकणार आहोत असे आम्ही कधीच म्हटले नाही. आम्ही त्याचा आढावा घेत आहोत आणि निर्णय घेऊ.” रेल्वे बोर्ड ज्येष्ठ नागरिकांच्या सवलतीसाठी वयाचा निकष बदलून केवळ 70 वर्षांपेक्षा जास्त वय असलेल्यांसाठीच वाढवण्याचा विचार करत आहे.
विशेष म्हणजे 2020 मध्ये कोरोनाव्हायरस साथीच्या काळात मागे घेण्यापूर्वी, ज्येष्ठ नागरिक सवलत 58 वर्षे आणि त्याहून अधिक वयाच्या महिला आणि 60 वर्षे आणि त्याहून अधिक वयाच्या पुरुषांसाठी वाढवण्यात आली होती. त्यावेळी महिला ५० टक्के सवलतीसाठी पात्र होत्या. तर पुरुष आणि ट्रान्सजेंडर सर्व श्रेणींमध्ये 40 टक्के सूट घेऊ शकतात.
वयोमर्यादा वाढवण्यासोबतच आणखी एका तरतुदीत बदल करण्याचा रेल्वेचा प्रयत्न आहे. या सवलती फक्त नॉन-एसी प्रवासापुरत्या मर्यादित ठेवण्याचा रेल्वेचा विचार आहे. याबाबत रेल्वेचे म्हणणे आहे की, जर आपण हे स्लीपर आणि सामान्य श्रेणीपुरते मर्यादित केले तर आपण 70 टक्के प्रवासी कव्हर करतो. अशा काही पर्यायांचा विचार करत असल्याचे रेल्वेने सांगितले. यासोबतच रेल्वे सर्व गाड्यांमध्ये ‘प्रिमियम तत्काळ’ योजना सुरू करण्याचा विचार करत आहे. यामुळे अधिक महसूल मिळण्यास मदत होईल, ज्यामुळे सवलतींचे ओझे दूर होऊ शकेल. सध्या ही योजना जवळपास 80 गाड्यांमध्ये लागू आहे.
हे लक्षात घेण्यासारखे आहे की गेल्या दोन दशकांमध्ये रेल्वे सवलती हा खूप चर्चेचा विषय आहे. या संदर्भात अनेक समित्यांनी सवलती मागे घेण्याची शिफारस केली आहे. परिणामी, जुलै 2016 मध्ये रेल्वेने वृद्धांसाठी ऐच्छिक सवलती दिल्या. विविध प्रकारच्या प्रवाशांना दिल्या जाणाऱ्या 50 हून अधिक सवलतींमुळे रेल्वेला दरवर्षी सुमारे 2 हजार कोटी रुपयांचा मोठा बोजा सहन करावा लागतो. ज्येष्ठ नागरिक सवलत ही एकूण सवलतींपैकी 80 टक्के आहे.
याआधी रेल्वेने लोकांना ज्येष्ठ नागरिकांची सवलत सोडण्यासाठी प्रोत्साहित करण्याचा प्रयत्न केला होता, पण त्यात यश आले नाही. गेल्या आठवड्यात रेल्वे मंत्री अश्विनी वैष्णव यांनी संसदेत एका प्रश्नाला उत्तर देताना सांगितले की, सवलती देण्याची किंमत रेल्वेवर जास्त ओझे वाढत आहे. त्यामुळे ज्येष्ठ नागरिकांसह सर्व श्रेणीतील प्रवाशांसाठी सवलतींची व्याप्ती वाढवणे शक्य नाही.
